Dikkat Geliştirme Programı
Bilgisayarlı Dikkat Geliştirme Programı’nın amacı;
» Okul başarısı için gerekli olan temel dikkat ve hafıza becerilerini arttırmak,
» Dikkat eksikliği,
» Hiperaktivite,
» Dürtü kontrol bozukluğu gibi psikiyatrik rahatsızlıkları olan çocukların dikkat süresini uzatmasını, dürtü kontrolünü sağlamasını öğretmektir.
Bilgisayarlı Dikkat Geliştirme Programı beynin dikkat ve hafıza gibi fonksiyonlarını geliştirmek üzere oluşturulmuş bir bilgisayar programıdır.
Programın yöntemi; ilk olarak NASA pilotlarının eğitiminde kullanılmak üzere geliştirilmiştir. Daha sonra dikkat ve hafıza üzerindeki geliştirici etkilerinin yaygın kullanımı amacıyla genel kullanıma sunulmuştur.
Bilgisayarlı Dikkat Geliştirme Programı‘ında beynin çalışırken yaydığı elektrik dalgalarını algılayan sensörler yerleştirilen bir kask vardır. Bu kask yardımıyla kişi programı kendi zihin gücüyle kullanabilir duruma gelir. Yani dikkatini ne kadar iyi toplayabilirse program ona yanıt verir. Dikkati dağıldığında, başka şeyle ilgilendiğinde ya da konuştuğunda program kişinin kontrolünden çıkar. Yani bu programda mouse olarak kişi kendi beynini kullanır.
Bilgisayarlı Dikkat Geliştirme Programı’nda aşağıdaki temel alanlarda zihin egzersizleri yapılır:
1- Time of Focus,
2- Visual Tracking Ability,
3- Stay on Task,
4- Sustain Attention in Short-term Memory,
5- Filtering Out of Distracting Data.
1-Time of Focus :
Programın bu alandaki amacı, kişinin dikkat süresini uzatmaktır. Dikkat dağınıklığı olan kişiler televizyon ya da bilgisayar karşısında dikkatleri dağılmadan uzun süre oturabilirler. Ancak ödev ya da tamamlanması gereken bir görev sırasında dikkatleri kısa sürede dağılır. Programın bu alandaki hedefi; kişinin ödev ve iş gibi sorumluluk alanlarında dikkat süresini arttırmasını sağlamaktır.
2- Visual Tracking Ability : Görsel Takip Yeteneği
Programın bu alandaki egzersizleri, kişinin hareketli görsel nesneleri dikkati dağılmadan takip edebilmesini amaçlar. Dikkat dağınıklığı yaşayan kişiler ders gibi anlatımlarda karşısındaki kişiyi dinler gibi görünüp oysa dinlemezler, başka şeyle ilgilenirler. Programın bu alandaki hedefi; çocuğun sınıfta ders boyunca hareket halindeki öğretmenini, yetişkinin ise karşısındaki kişiyi aklı başka yerlere gitmeden dinleyebilmesini sağlamaktır.
3-Stay on Task :
Programın bu alandaki egzersizleri, kişinin bir görevin başından kalkmadan, tamamlayabilmesini amaçlar. Dikkat dağınıklığı yaşayan çocuklar genellikle ödevlerinin başından sıklıkla kalkarlar ya da başka şeylerle ilgilenip çok konuşurlar ve bir işten başka bir işe atlayarak görevlerini tamamlayamazlar. Programın bu alandaki hedefi; kişinin ödev ya da işini başından kalkmadan tamamlama becerisini kazandırmaktır.
4- Sustain Attention in Short-term Memory :
Programın bu alandaki egzersizleri, kişinin bir kerede verilen ardışık yönergeleri aklında tutabilmesini, yani kısa süreli hafızasını geliştirmesini amaçlar. Dikkat dağınıklığı olan kişiler kendilerine verilen yönergelerin bir kısmını akıllarında tutarken bir kısmını da unuturlar. Örneğin; mutfaktan çatal al gel denen çocuk mutfağa gidip ‘ben ne alacaktım’ diyerek geri döner. Markete giden yetişkin evden çıkarken almayı düşündüğü ihtiyaçların bir kısmını markete geldiğinde unutmuş olur. Programın bu alandaki hedefi; kişinin kısa süreli hafızasını geliştirerek, ardışık olarak yapması beklenen görevleri eksiksiz tamamlama becerisini geliştirmektir.
5- Filtering Out of Distracting Data :
Programın bu alandaki egzersizleri, kişinin ortamdaki dikkat dağıtıcı, gereksiz uyaranları ihmal etmesini, daha önemli olan uyaranları seçerek dikkate almasını amaçlar. Dikkat dağınıklığı olan kişilerin sınıf ya da ofis ortamlarında, arkadaşlarının hareketleri ya da dış ortamdan gelen ses, görüntü gibi uyaranlarla dikkatleri dağılır, esas konudan uzaklaşırlar. Programın bu alandaki hedefi; kişinin dış ortamdaki gereksiz uyaranları filtre edip dikkate almayarak, esas konuda dikkatini sürdürme becerisini geliştirmektir.
Dikkat Geliştirme Programı aynı zamanda kişinin dikkatinin dağılmasına neden olan; çok konuşma, aşırı hareketlilik, tırnak yeme, el ayak kıpırdatma, sandalyede düzgün oturamama, çabuk sıkılma gibi sorun davranışların tespit edilip ortadan kaldırılmasını amaçlar.
Bilgisayarlı Dikkat Geliştirme Programı, 40 seansta tamamlanır. Programı tamamlayan kişiler; hangi davranış biçiminin dikkat becerileri üzerine olumsuz etki yaptığını öğrenir. Dikkati sürdürme düzeyleri artar ve dikkat ve davranışlarını kontrol etme becerileri gelişir. Böylece sınıfta öğretmeni dinleme, ödevin başında daha uzun süre kalabilme, sorumluluk alabilme, ödevlerini ve görevlerini zamanında tamamlayabilme ve hafıza alanlarında gelişirler.
Bilgisayarlı Dikkat Geliştirme Programı konsantrasyon ve hiperaktivite sorunu yaşayan 6 yaş üstü çocuklar ve yetişkinler için uygundur.